In mijn laatste auto's heb ik de audio altijd grondig aangepakt maar was het in mijn huidige Giulia niet echt van plan maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan.
Ik zal hier mijn bevindingen en bezigheden beschrijven en up-daten .
Ik mist de grondtoon van de HK audio , de sub achter doet niet heel veel en bij wat meer volume gaan de deuren en hoedenplank lekker mee resoneren . Stemmen komen schel en blikkerig over .
Begonnen met de 'hoedenplank ' waarin opgenomen de sub in het metalen deel en de midtoners in het 'kartonnen 'deel . De sub speaker stelt weinig voor . Erg licht dingetje en max 45 W , de midtoners zijn eveneens matig en hebben een doorsnee van 8 cm .
Ik besloot om op deze 'plank'een extra versterker los te laten , voornamelijk om een sub aan te sturen maar dan maar gelijk een 4 kanaals om ook de te vervangen mids aan te sturen .
De originele sub is ovaal en ik ben nog geen ovale sub tegengekomen dus moet er een ronde in . Ik had nog een Helix 8W . Dat is een vrij platte sub van 200W met een diameter van 20 cm . Die past zo niet in het gat , de korf is van stevig dik aluminium , ik heb 2 pootjes weggehaald waardoor hij wel in het gat past na het zagen van een MDF verloop passend op de originele bevestigings gaten . Ik heb 200W beschikbaar voor de sub wat deze Helix zeker nodig heeft . Toch ook nog even op de originele versterker geprobeerd en dat gaf toch al een hele verbetering . (De Helix is inmiddels vervangen door een Visaton , zie update)
De mids heb ik vervangen door 13cm Audio systems , de platte uitvoering want er is weinig ruimte . De versterker heb ik geplaatst op de stalen balk onder de 'hoedenplank '.
De uitdaging is om de resonanties binnen de perken te houden . Ik heb stalen plaat van bitumen voorzien en de onderkant van de sub (in de kofferruimte) voorzien van rubber foam . Dit ziet er dan als volgt uit :
Het kartonnen deel van de hoedenplank is lastig te verwijderen omdat de drukkers waarmee deze op de stalen plaat vast zitten, behoorlijk knellen . Eentje was al gesneuveld ,ik heb deze vervangen door een lange schroef / moer/ carrosseriering die je aan de binnenkant van de kofferruimte vast kan zetten . Dit zit beter vast dan de originele drukker.
Wat opviel was dat de originele sub niet echt op het laag af gefilterd was wat toch verwondering wekt . Over het algemeen is de filtering merkwaardig te noemen , de versterker ansich valt zeker niet tegen .
Ook de deuren zijn aangepakt , (wordt vervolgd)
beginnen bij de achterdeuren.
Kijk op de YT video waar je de schroeven kan vinden om het deurpaneel los te halen (bv
https://youtu.be/uvjrO4MfjCk ) . Op de video hebben ze het paneel al eerder los gehaald van de drukkers . Deze drukkers kunnen vervelend vast zitten . Ze zitten ook een aantal cm van de rand af . Plastic gereedschap breekt erop af. Vervelend werkje maar wel te doen . Van de vergrendelings kabelaansluiting (wit stukje) wip ik 1 klipje eraf zodat deze zich met een tangetje laat losmaken en na afloop weer in zijn houder klikt .
Ik heb een setje Hertz Dieci woofers op de kop getikt , stuk beter dan de originele maar nog geen hoogvliegers . Eens proberen hoe dat klinkt.
De woofers passen goed in de originele opening . Als je het op staande plastic randje weg haalt past de woofer beter.
Om het hoog wat weg te filteren voor deze woofer zet ik er een spoel tussen van ca 0.7 Mh .
Bij de tweeter vervang ik het kleine elcootje, welke als filtering dient , door een audiofiele condensator van 10 Uf (update- de originele tweeter kan een 10Uf niet echt aan , max ca 6Uf . Ik heb de tweeter vervangen door een Gladen tweeter die iets groter is en veel beter , condensator van 8.5Uf ) , dat komt de helderheid en nauwkeurigheid zeer ten goede .
De onderdelen zijn te koop bij oa SoundImports.eu waar ze ook niet te beroert zijn om je info te verstrekken en kosten ca € 6.- /st
Belangrijk : Plakt zowel het paneel alsmede de deur en achter de speaker de nodige silent coat antidreun materiaal en achter de woofer ook dempings materiaal . Silent coat heeft een beginners pack van 20,- waar je een eind mee komt . Als je op het kunststof van de deur tikt hoor je vanzelf waar je veel dempingsmateriaal moet gebruiken
Ik gebruik regelmatig van Bison hun rubber repair . Lijmt / hecht en vult zeer goed en blijft flexibel . Laat bij de condensator en spoel een druppel bison opvallen zodat ze niet los trillen .
Dan nu de voordeuren ;
Ik had nog een Hertz space 16cm en aangezien ik eerst het resultaat wilde aanhoren voordat ik hogere kosten gaat maken heb ik die gebruikt . Voor de andere kant een woofer bij Soundimport besteld . Verschillende woofers is niet ideaal maar in deze situatie bruikbaar . Je heb genoeg ruimte voor diverse 16cm (6.5") woofers , als ze te diep zijn (>170mm) kan je een opvulring gebruiken . Zorg ervoor dat je raam vrij omlaag kan en niet in aanraking komt met kabels , let ook op het kabeltje waarmee het raam bedient wordt
De originele kleine midtoners heb ik vervangen door 10cm midwoofers speakers van soundimport . Ik had er al 1 van en heb er 1 bijbesteld . Onderin de deuren haal je het piepschuim weg en dan heb je mooi plaats voor deze speaker .
Om de helderheid te behouden heb ik op de plek waar de originele mid zat een tweeter geplaatst van audio systems die bij het setje zat waarvan de woofers (13cm) in de hoedenplank geplaatst zijn . In de bedrading van deze tweeter heb ik een 7 uF audiofiele condensator geplaatst .
Belangrijk om zowel de deur als het paneel te beplakken met anti dreun en kabels die zouden kunnen rammelen vastzetten.
Dan komt het er zo uit te zien :
tweeter:
10cm :
En als ik dan toch bezig ben gelijk even naar de center speaker kijken :
Ook daar zit een 8 cm midtoner in , deze heeft wel wat meer ruimte erachter als in de deuren waar in feite geen sprake is van een klankruimte voor deze originele midtoners .
Rondom deze 8cm heb je niet veel ruimte en een 10cm past er ook niet zomaar in . Ook aan de achterkant is er niet veel ruimte om een grotere magneet te huisvesten .
Ik had nog een 10cm Gladen met een neodymium magneet die wat compacter is . De 10cm die in de deuren zit gaat beslist niet passen .
Als je niet echt handig bent zou ik deze laten zitten of weg halen . Hij is nogal schel en zonder deze speelt het wellicht wat mooier , kwestie van uitproberen wat je het mooiste vind .
Het rooster is gemakkelijk te verwijderen , daarna heb ik het gat zo groot mogelijk gemaakt binnen de kaders van het rooster . Ik heb van het speakertje de plastic rand weggehaald tot aan de ophanging van de konus . De zijwaartse kabel aansluiting heb ik wat verder naar beneden verplaatst . Na passing op een paar punten met bison rubber vastgezet . De originele bevestigingspunten zijn nog intact . Op het laatst de speaker afgedicht met foam wat bij het dempingspakket zit.
Ziet er dan zo uit :
Na afwerking
Zorg wel dat je de polariteit voor elkaar hebt , Je kan met een batterij testen wat de + pool is van de originele speaker . Als je de batterij (tussen 4 en 9 volt) goed aansluit zal de conus zich naar buiten verplaatsen , zo kan je ook zien wat de + van de bedrading is . Het kan geen kwaad ook de te plaatsen speakers even te controleren of hier de + en - goed aangegeven is.
En dan de vraag ; wat heeft het opgeleverd ?
Het geluid is er fors op vooruit gegaan , ruimtelijker en voller , meer detail en je hoort nu de basgitarist zijn handen bewegen . De deuren rammelen niet meer mee bij wat hoger volume.
Alles ideaal ?
Nee, de subwoofer wordt beperkt door de resonanties van de 'hoedenplank' waardoor je het volume of freq bereik wat moet beperken ,
Soms komen de stemmen nog iets te hard door .
Ondanks dat het geluid veel mooier is geworden ga ik toch nog aanpassingen maken ;
Ga alle woofers in de deuren vervangen door Monacor sp-6/100 pro (65,-/st) , dan heb ik 4 gelijke en van deze is het rendement wat hoger waardoor ik verwacht dat het de bassen beter gaat ondersteunen .
In samenspraak met Soundimport plaats ik voor de midtoners een low pass filter . Deze midtoners hogen wat op bij ca 5000Hz , door afvlakking met een filter (ca 12,-/st) verwacht ik dat de stemmen mooier overkomen.
Ik ga de hoedenplank aanpakken , probeer het bovenste deel beter vast te zetten zodat het niet meer mee resoneert en zal meer anti dreun gebruiken , wellicht probeer ik ook nog een andere sub.
Ga een weerstand (audio control) tussen tussen de high input en versterker plaatsen om de storing melding eruit te krijgen .
Wanneer je op een eenvoudige en relatief goedkope manier je audio wilt verbeteren kan je dat al bereiken door de woofers van je deur te vervangen door genoemde Monacors ( 260,- ) de midtoners in je voordeuren vervangen door Monacor 10cm ( 60.- ) , Sub vervangen (120,-) en condensator voor de tweeters in de achterdeur vervangen (12.-) , De Harman versterker doet het zo verkeerd nog niet .
en demping en anti dreun materiaal in deuren en hoedenplank ( 40,-) . kosten ca 500,-
Update;
De Helix sub beviel niet goed , begon snel te klapperen. Inmiddels door soundimport 3 subs laten komen . De Peerless 20cm en Visaton passen gemakkelijk . Bij de Visaton moet je een 10mm mdf vulring gebruiken of zagen . De bass van deze sub is aanmerkelijk beter en blijft ook langer zuiver. De Peerless kost ca 80,- , de Visaton TIW200 ca 150,- .
Nog een dingetje; De stalen plaat waarin de sub in gemonteerd zit heeft de neiging ook zelf voor muziek te zorgen . Ik heb deels 2 lagen antidreun op elkaar geplakt wat wel effect lijkt te hebben , beter om van silent coat de dikke versie te gebruiken .
laatste update : , dacht ik
Eindelijk de beoogde woofers binnen .(
https://www.soundimports.eu/nl/monacor-sp-6-100pro.html) Mooie woofer met een lekkere magneet en carbon conus.
In de voordeuren gemonteerd met een vulring van 10mm en dan past ie mooi kwa diepte en gaat precies in de opening van de deurpaneel . Verder geen filtering .
De Monacor 10cm heb ik aangesloten via een filter , ook van soundimport, die de speaker begrenst tot 3500Hz .
De tweeter op de plaats van het originele mis speakertje , afgefiltert met een condensator (in serie) van 3.7 Hz zodat de helderheid blijft zonder scherp te worden .
De woofer ook in de achterdeur geplaatst met een verloopstuk uit MDF gezaagd van 7mm dik en dan past de speaker prima , geen filtering toegepast. De tweeter vervangen door een Gladen met een 6.7 uF condensator er tussen .
De midspeaker in het dashboard wil wel scherp worden en kan dan het hele geluidsbeeld verpesten . Je kan hem tot rust brengen door een spoel van 0.5 Mh in serie te zetten waardoor je het hoge eruit haalt . Je kan er ook voor kiezen een weerstand van 5 ohm te plaatsen of gewoon eruit .
Wat er al was de sub van visaton en mid speakers van audio systems in de 'hoedenplank'aangestuurd door een aparte versterker . Overigens heeft een weerstandschakeling voor deze input niet kunnen voorkomen dat er op het dashboard een foutmelding komt die echter tot een klein onopvallend symbooltje veranderd . Ik kan daat prima mee leven .
Het resultaat is verbluffend te noemen , mooi gedetailleerd laag en geen scherpte . Geen rammelende deuren meer . Je zou gewoon voortaan je muziek in de auto gaan beluisteren .
Fraaie Sub , flinke magneet , efficiënt :
Was toch nog niet tevreden , bij stemmen klonken vooral de wat krachtige stemmen nog wat hard , probeer Adele maar eens mooi te laten klinken , wilde ook af van de tweeters in het dashboard , ook niet tevreden over de tweeters in de achterdeuren en vond de midtoner in het dasboard er niet mooi inpassen .
Ben begonnen bij de achterdeuren , tweeters zijn belangrijke dingen in het totale geluidsbeeld . De originele is vrij hoog afgefilterd zodat ie alleen het hele hoge hoeft te doen , bij een lagere filtering waar de tweeter meer mee moet doen (ca 3500Hz) werd de tweeter rommelig en de gladen tweeter deed het wel beter maar niet geweldig . Een goede set tweeters kost algauw 200,- set (28mm) maar ik had nog een set homeaudio tweeters uit een box liggen van 28 mm en die paste er mooi in . Afgefilterd met 6.8 Uf condensator en via een potentiometer waardoor ik zijn invloed kan afstemmen . Deze klinkt veel beter dan de gladen zonder hardheid.
De woofer pak ik ook nog aan . Het vreemde is dat de woofer in de achterdeur vanuit de originele versterker anders gefilterd is dan de woofers in de voordeuren die voornamelijk op het laag zitten . De achterdeur is het allerlaagst er juist uitgehaald en loopt verder door . Ik wil zoveel mogelijk het geluid zoals in de voordeuren ook achter hebben . De woofers flink afgefilterd ( zelf 2e orde filter gemaakt ) tot ca 600 Hz . Het allerlaagste laag wat de versterker eruit haalt krijg je niet terug maar het accent komt nu te liggen op midlaag en icm de tweeter en hoedenplank speakers zit er meer verband in .
Over hoedenplank gesproken :
Deze audio system 13cm speakers heb ik afgefiltert op ca 2500 Hz (ook 2e orde ) Op deze foto is ook de extra steun te zien waar ik de 'hoedenplank mee vastzet op het metalen deel om resonanties te beperken/tegen te gaan . Dit paneel zit nu met 4 schroeven vast op de metalen basis waar ook de sub in hangt.
Daarna waren de voordeuren nog eens aan de beurt ,
Ik had op de plek waar de originele midspeakers zaten een tweeter geplaatst maar daar was ik niet tevreden over . Ik heb bij soundimport compacte 8cm speakers van Dayton Audio gevonden . Dit zijn mid woofers met een breed freq bereik maar door zijn bouw veel minder schel dan de originele , door een neodyn magneet wel compact (4 cm diep) .
Je moet wel plasticwerk weghalen om hem in het deurpaneel kwijt te kunnen maar dan past hij goed :
Hier te zien hoe het gat er na het weghalen van het plastic eruit ziet , ook de voorkant van het woofertje te zien en in gemonteerde positie
Ik heb het woofertje aangesloten op dezelfde gefilterde ( 3500Hz) uitgang als de in de deur gemonteerde 10cm woofer , weer via een potentiometer zodat ik de mids af kan regelen . Nog wat meer antidreun plaat aangebracht om resonanties zoveel mogelijk te beperken want deze voordeur woofers geven een krachtige bas af , hoor en voelbaar !
De opzet is dat de grote deur woofer meedoet tot , vermoedelijk , ca 300Hz , daarboven tot 3500Hz de midtoners en daarboven de A style tweeters .
A style tweeters ?
Ik vond de originele tweeters die tegen de ruit op blazen maar niets maar ze zijn op een italiaanse wijze lekker moeilijk tegen de ruit aan 'geplakt'en ze zijn in feite niet te verwijderen zonder de voorruit eruit te halen , dat gaat wat ver . Met gepast geweld toch de tweeters eruit weten te halen .
Ik heb via soundimport 2 stel tweeters die geschikt zijn voor opbouw, mee laten komen . Uiteindelijk zijn het de HiVi met 28mm tweeter geworden (66.00 stel) en wat spelen deze tweeters geweldig over een breed freq bereik , helder maar zonder hardheid . Doordat de behuizing over een steuntje geschoven wordt zijn ze gemakkelijk te monteren .
Ik heb ze middels een weerstand van 3 ohm iets in volume terug genomen en middels 2 pinnetjes met de originele stekertje verbonden . De affiltering via de versterker is oke.
Wat rest is de middenspeaker op het dashboard .
De eerder gebruikte gladen paste eigenlijk net niet , de iets kleinere 8cm woofertje van dayton audio past er wel mooi in . Je moet enkel een paar opstaande randjes weghalen , met 2 schroefjes en druppeltje rubber kit zitten ie goed op zijn plek . Ook deze heb ik afgefiltert op ca 3500Hz dmv 2 kleine spoeltjes en condensator . Past netjes .
Daarna volgt de afstemming . De hoedenplank en Sub via de extra versterker en de tweeters in de achterdeur en midspeaker in de voordeur via de draadgewonden potentiometers vlak boven de extra speaker , onderkant deur .
Een filter maken lijkt ingewikkeld maar is het niet . Het zijn slechts 2 componenten . Bij weghalen van de hogere freq betreft dat een condensator parallel aan de speaker (dus rechtsstreeks op de + en - ) en een spoel in serie (tussen de aansluitdraad) . Op het internet kan je de voorbeelden en berekening van de waardes vinden (
https://www.diyaudioandvideo.com/Calculator/SpeakerCrossover/ )
Tot zover de zoektocht naar het beste geluid met behoud van de originele versterker . Kostte zeker veel tijd , ook om te luisteren en de nodige durf en handigheid .
Wil je meer info of gewoon eens luisteren ? laat het dan weten .
Moeilijkste zaken : verwijderen van de voor tweeters / voor de eerste keer loshalen deurpanelen ( zorg voor een 'interieur' tang waarvan de bekken evenwijdig open gaan )
Nu enkel nog een grille van een Kef speaker over de hoedenplank speakers en het ziet er ook nog mooi uit . Je ziet dat ik praktisch alleen home audio componenten gebruikt hebt , klinken over het algemeen beter en met een veel betere prijs/prestatie verhouding .
Partners
